Blogopmaak

Corona - Hamsteren

ConJa - Conny van der Heul
13 april 2020
De afgelopen dagen heb ik met verbazing de berichten van hamsterende medemensen en lege schappen in de supermarkten gevolgd. In eerste instantie dacht ik alleen maar, waarom? Wat gebeurt er allemaal? Waarom gaan mensen nu ineens hamsteren? Zijn we allemaal gek geworden? Vervolgens voelde ik bij mezelf ook de gedachte opkomen dat ik straks achter het net vis als ik niet nu ga hamsteren. Het gevoel dat als er iets gebeurt waarvoor ik zou moeten hamsteren, ik mooi te laat reageer! Aan de andere kant waren daar meteen de relativerende gedachten: ik heb genoeg in huis, er zijn altijd mensen om me heen waar ik op terug kan vallen, er zijn voorraden genoeg in Nederland, we leven in een maatschappij van overvloed. Emotie versus ratio. Het laatste heeft gewonnen. Ik ben niet gaan hamsteren.

Dat ik deze gedachten van hamsteren kreeg, zijn evolutionair goed te verklaren. Onze hersenen staan nog in de stand van overleven zoals dat was in de prehistorische tijd. We reageren dus primair op het zien van hamsterende mensen en lege schappen. Dit is een zintuiglijke waarneming die in de hersenen wordt omgezet naar een motorische reactie: ook zelf gaan hamsteren! Daarnaast laat onderzoek zien dat een gebrek aan sociale contacten zorgt voor negatieve gevoelens als onveiligheid en vijandigheid. Daarmee is de link gelegd tussen het oproepen van het vermijden van sociale contacten en de vijandige egocentrische houding tijdens het boodschappen doen. Vervolgens is er de sociale interactie. Als mensen onzeker zijn over de toekomst gaan ze kijken naar het gedrag van anderen. Daaruit leren wij onszelf hoe we ons moeten gedragen in onzekere situaties. Hamsteren komt dus voort uit onzekerheid en angst. Precies de gevoelens die ikzelf ook ervoer bij het zien van de hamsterende medemensen en de lege schappen in de supermarkt. 

Waarom gaat dan niet iedereen hamsteren? Wellicht om dezelfde redenen als dat ik dat niet ben gaan doen: het aanspreken van je prefrontale cortex, het evolutionair minst sterk ontwikkelde deel van ons brein. Onze primaire reacties worden aangestuurd door ons reptielenbrein: de hersenstam, de thalamus en de kleine hersenen. Hier bevindt zich ons instinctief gedrag, waaronder ook hamsteren valt.

Boven onze hersenstam en de kleine hersenen ligt het limbische hersenschors. Dat is pas veel later ontwikkeld en regelt ons emotioneel gedrag. Doordat zoogdieren ook beschikken over emoties wordt dit gedeelte van onze hersenen ook wel het zoogdierenbrein genoemd. Het reptielenbrein en het zoogdierenbrein samen kun je zien als ons “oude brein”. Reageer je vanuit deze delen van het brein, dan reageer je instinctief en emotioneel. Het jongste deel van onze hersenen wordt ook wel het menselijk brein genoemd, de neocortex. Hieronder valt onze prefrontale cortex die functies als logisch redeneren, plannen, verbeelding en analyseren bevat. Dit deel is nauw verbonden met onze amygdala in het limbische systeem, waar bijvoorbeeld onze angsten en agressie zich bevinden. Begrijpelijk dus, dat onze interpretatie van zintuiglijke signalen uit de omgeving vaak gebaseerd is op een mengeling van gevoel en verstand. Echter, doordat ons oude brein veel sterker ontwikkeld is, zal dat deel snel de overhand krijgen. Het is dus zaak het hoofd koel te houden. 

Wat helpt ons om niet te gaan hamsteren? Het helpt als je bewust bent van de aandrang die je van nature hebt. We leven nu in een omgeving van overvloed, alleen zijn die ontwikkelingen voor onze hersenen te snel gegaan. Bewust energie steken in het ontwikkelen van je prefrontale cortex is daarom van belang, aangezien dat beter past bij de wereld waarin we nu leven. Wat ook helpt is groepsdruk. Mensen willen graag in positieve zin vergeleken worden met andere mensen. Als heel veel mensen zich uitspreken tegen dit hamstergedrag, dit gedrag als niet acceptabel bestempelen, zullen steeds minder mensen tot dit gedrag overgaan. Tenslotte kunnen we het gebrek aan sociale interactie tegengaan door hulp te bieden waar mogelijk. Dit zie je ook op veel plaatsen ontstaan. Ook het geven van complimenten werkt positief en versterkt de werking van onze prefrontale cortex. Dus laten we hamstergedrag afkeuren, begrip tonen voor onze instinctieve maar onnodige reacties en verder vooral lief zijn voor elkaar in deze bijzondere tijden, voor de hamsteraars en zeker ook voor jezelf. En: Stay safe!
Perimesencefale hersenbloeding.
door ConJa - Conny van der Heul 29 augustus 2024
Daar lag ik dan. Vandaag precies 2 weken geleden. Van het ene op het andere moment in het ziekenhuis met een hersenbloeding. En dat terwijl ik me zo verheugde op het 13x spelen van de voorstelling "Delirium" op het Sonsbeek Theateravenue festival te Arnhem. Zo zie je maar weer dat je wel plannen kunt maken, maar dat het leven soms anders besluit...
door ConJa - Conny van der Heul 10 april 2023
Wanneer loopt jouw emmer over? Je hoort er steeds vaker over: trauma, verlies, rouwverwerking. Het lijkt alsof we niet meer in staat zijn met het ongeluk dat ons in ons leven overkomt om te gaan. Natuurlijk is er wel verschil tussen het ene trauma en het andere trauma in heftigheid. Toch is het principe dat zich in ons systeem afspeelt hetzelfde. Mijn eerste grote verlies was het verlies van mijn vader op mijn 14de jaar. Hij maakte zelf een einde aan zijn leven. Ik heb me in die tijd heel eenzaam gevoeld. Omgaan met dit verlies deed ik door te vluchten in sociale contacten. Ik ging veel uit, lachte veel, maakte plezier. Echter alles met een masker op, zodat niemand mijn grote verdriet zou zien. Ik was onrustig en overactief. Ook had ik last van schuldgevoelens, boosheid en ik kreeg lichamelijke klachten zoals last van mijn darmen. Mijn eerste trauma liep ik op tijdens een overval op het postkantoor waar ik die dag werkte. Ik was zwanger van mijn eerste kindje en kon alleen maar denken "als mijn kindje maar niets overkomt". Eén overvaller had een pistool op het hoofd van een klant gericht en dwong mij zo de deur van de (toen nog) beveiligde ruimte te openen. Vanaf dat moment weet ik wat het is om in je broek te plassen van angst. Het had niet veel gescheeld of ik had het niet droog gehouden. Hij wachtte 4 minuten tot de kluis open kon en haalde in de tussentijd mijn kassa leeg. Hij sloeg de postbode neer die nietsvermoedend de post kwam ophalen. Na afloop moest ik mijn sleutels afgeven. Zodra ze weg waren, ben ik met een klant naar een restaurant aan de overkant gelopen en heb daar de politie gebeld. Tijdens dat gesprek stopte mijn spraak ermee. Ik kon letterlijk niets meer zeggen. Nu begrijp ik wat er gebeurde, toen niet... Ik heb er een blog over geschreven, die lees je hier . Na deze gebeurtenissen volgden er nog meerdere verliezen. Na een relatie van 12 jaar waarvan 6 jaar getrouwd liep mijn huwelijk stuk. Hierna herstelde het contact met mijn jeugdvriendin welke ik tijdens mijn huwelijk kwijt was geraakt. Het was alsof we elkaar nooit uit het oog waren verloren. Zo fijn als het gewoon 'makkelijk' gaat. Helaas verloor ik haar vijf jaar later door een noodlottig ongeval. Ik schreef er een gedicht over. Dat lees je hier . Ook verloor ik drie keer mijn baan. Dat heeft me gebracht tot de studie Psychologie, waar ik nog elke dag dankbaar voor ben. Tot slot verloor ik ook mijn tweede lange relatie, door slechte communicatie en te laat inschakelen van hulp. De laatste traumatische gebeurtenis is het verlies van mijn schoonzoon, waarbij ik ook bijna mijn dochter verloor. Deze gebeurtenis riep naast de nieuwe pijn ook veel oude pijn op. Een jaar van verwarrende gevoelens, veel lichamelijke klachten als gespannen spieren, gespannen kaken, darmklachten, hartkloppingen, oorsuizen, slecht slapen. Mijn draaglast was dit keer te groot voor mijn resterende draagkracht. Mijn emmer is dus afgelopen jaar overgelopen. En toch ging mijn leven voor de buitenwereld 'gewoon' door. De worsteling vond vooral aan de binnenkant plaats. Praten met een professional heeft mij geholpen en ook het lezen over trauma en verlies. Al ben ik nog niet klaar. De spanning is uit mijn hoofd, maar zit nog in mijn lichaam. Dat kost tijd. Vertragen en rust. Bewust omgaan en luisteren naar mijn lichaam. Elke dag opnieuw. Draagkracht opbouwen.
door ConJa - Conny van der Heul 13 januari 2023
Trauma's worden opgeslagen in het lichaam. Lees hier hoe dat in zijn werking gaat.
door ConJa - Conny van der Heul 14 september 2022
Als het op ons werk niet meer lekker loopt, dan gaan we naar een loopbaancoach....
door ConJa - Conny van der Heul 6 juni 2022
Coaching of therapie? ConJa voorziet in coaching en therapie. Maar wat is nu eigenlijk het verschil? Zowel een coach als een therapeut zijn gericht op het veranderen van gedrag in het belang van de klant. Beide gaan het gesprek met je aan over diverse hulpvragen en gebruiken daar verschillende gesprekstechnieken voor. Het grootste verschil zit in de focus: de therapeut focust zich op het verleden en de coach focust zich op de toekomst. Een metafoor als voorbeeld: de ketting van je fiets ligt eraf en je wilt dat hij zo snel mogelijk weer gerepareerd wordt. Een therapeut gaat met jou onderzoeken hoe het is gekomen dat de ketting eraf is geraakt om zodoende het in de toekomst te kunnen voorkomen. Een coach begeleidt je bij het leerproces om de ketting er weer omheen te kunnen leggen, om zodoende het in de toekomst zelf te kunnen herstellen. Niet beschermd De beroepen coach en psycholoog of therapeut zijn niet-beschermd. Dat betekent dat iedereen zich coach of psycholoog mag noemen. Om hier toch onderscheid in te kunnen maken, zijn er registers en beroepsorganisaties opgesteld. In zo’n register of bij zo’n beroepsorganisatie word je alleen toegelaten als je specifieke, gecertificeerde scholing hebt gevolgd. Het bekendste register is het BIG-register. Hierin vind je (universitair geschoolde) psychologen, psychiaters, (psychiatrisch) verpleegkundigen, artsen e.d. Voor de HBO geschoolde psychologen (Toegepast psycholoog) is er het kwaliteitsregister NBTP. Alle ingeschrevenen hebben in ieder geval de opleiding psychologie (universitair of hbo) gevolgd en een jaar ervaring opgedaan in het werkveld. Ze mogen de beschermde titel Register Toegepast psycholoog dragen. Soms start een coach vanuit een andere achtergrond, meestal vanuit eerder opgedane ervaringen in een specifiek werkveld. Deze coaches kunnen zich aansluiten bij andere beroepsorganisaties, zoals het NOBCO of het NOLOC. In al deze situaties is de coach, psycholoog of therapeut verplicht te blijven investeren in deskundigheid en kwaliteit. Een coach, therapeut of psycholoog mag echter geen medicatie voorschrijven. Dat is alleen aan de psychiater voorbehouden. Hoe zit dat bij ConJa? Bij ConJa kun je terecht voor coaching en voor therapie. Een Toegepast psycholoog wordt echter niet opgeleid als therapeut, maar als coach. Dus om als therapeut aan de slag te mogen, is de opleiding Emotionally Focused Therapy gevolgd. Ook is de verdieping volgens de SCHIP-aanpak gevolgd, voor koppels in zwaar weer. Bij ConJa kan er dus alleen therapie worden gevolgd als het gaat om het onderzoeken van je relaties. Natuurlijk is dit best breed, zeker in combinatie met coaching. Denk bijvoorbeeld aan een hulpvraag op het gebied van lichte depressie of somberheid. Via coaching kijken we naar voor jou beschikbare tools om zelf te leren hiermee om te gaan, via (relatie)therapie kijken we naar patronen binnen jouw relaties, het ontstaan ervan en hoe ze staan in relatie tot je hulpvraag. Of denk bijvoorbeeld aan een coach-hulpvraag als het verbeteren van je zelfvertrouwen. Een coach gaat met jou op zoek naar situaties in het heden waarin jij je niet zelfverzekerd voelt en samen ontwikkel je tools om je zekerder te voelen. Als jij denkt dat een deel van jouw verminderd zelfvertrouwen ligt in de relaties die jij onderhoudt, dan kan ConJa daar net iets verder op inspelen door samen deze relaties tegen het licht te houden. Je kunt zo tot inzichten komen en begrijpen waarom jij je in sommige situaties onzekerder voelt dan je wellicht in werkelijkheid bent. Waarvoor kun je dan niet terecht bij ConJa? Zodra je ernstige psychische problematiek ondervindt, zal je altijd worden doorverwezen naar de huisarts voor een verwijzing naar een Klinisch psycholoog. Deze is gespecialiseerd in diverse psychische problematieken, zodat je op de juiste plaats bent voor de juiste zorg. Wil je meer uitleg? Je mag altijd bellen: 06-42228410.
door ConJa - Conny van der Heul 16 mei 2022
Interoceptie is het waarnemen van allerlei lichaamsprocessen.
persoonlijke ruimte
door ConJa - Conny van der Heul 7 november 2021
Ruimte. Het geeft mij een gevoel van vrijheid, openheid, lucht. Toch verschilt het per persoon en per situatie hoeveel ruimte ik als prettig om me heen ervaar. Hoe komt dat? Hoeveel ruimte hebben we eigenlijk nodig?
door ConJa - Conny van der Heul 17 oktober 2021
Vol trots presenteren we ons boek "De ruimte van Laban"!
kubus laban
door ConJa - Conny van der Heul 3 oktober 2021
"Als we onze training verder willen ontwikkelen, dan zouden we eigenlijk een boek over De ruimte van Laban moeten schrijven, want niemand weet waar Laban over gaat". Een gedachtespinsel, hardop uitgesproken begin dit jaar naar mijn collega Peter Meijer. En zoals dat gaat, met uitgesproken gedachten, die kun je niet meer terugdraaien.
door ConJa - Conny van der Heul 23 juni 2021
"Als we het gevoel hebben dat we niet goed genoeg zijn, jagen we op externe bevestiging en richten we ons op externe voorwerpen, om ons te vertellen dat we goed genoeg zijn".
Meer posts
Share by: